Plastyka powiek dolnych jest rozwiązaniem dla osób, które nie mogą zlikwidować worków pod oczami. Zabieg pozwala na usunięcie nadmiaru skóry i tłuszczu. Blizny po zabiegu są niewielkie. Kryje się je pod rzęsami oraz w naturalnej zmarszczce, czyli kurzej łapce. Przy zastosowaniu tzw. korekcji przezspojówkowej blizna znajduje się Badania obrazowe stanowią bardzo istotny element dzisiejszej diagnostyki medycznej. Jednym z nich jest rezonans magnetyczny, który można wykonać z kontrastem lub bez. O tym, czy zastosowany będzie dodatkowy środek wzmacniający jakość uzyskiwanego obrazu, decyduje głównie rodzaj zmian, których obecność jest podejrzewana u pacjenta Złamana noga – objawy, pierwsza pomoc, rehabilitacja i sposoby leczenia. Złamana noga to uciążliwy uraz, gdyż znacznie utrudnia poruszanie się i wymaga długiego leczenia i rehabilitacji. Rodzaj pierwszej pomocy oraz leczenia uzależniony jest od typu złamania – czy jest to złamanie zamknięte, otwarte, z przemieszczeniami lub bez. W powyższych przypadkach operacja kolana jest konieczna, ponieważ pozostawienie niestabilnej rzepki i niezaopatrzenie powstałych uszkodzeń może w konsekwencji doprowadzić do zapalenia stawu rzepkowo-udowego z obrzękiem błony maziowej i licznymi wysiękami oraz zniszczenia chrząstki stawowej przez nieprawidłowo działające siły Planowych zabiegów operacyjnych nie wykonuje się w trakcie miesiączki. 4.92 / 2910 opinii. Katarzyna Lorentz-Nejno. lekarz rehabilitacji medycznej, internista, lekarz rodzinny. Umów wizytę. Proszę zapytać w ośrodku, w którym będzie przeprowadzona operacja. 5.00 / 18257 opinii. Lekarze korzystają z tych metod do leczenia schorzeń i urazów kręgosłupa, np. dyskopatii, stenoz czy złamań. Lek. Jurij Kseniuk, neurochirurg w Carolina Medical Center, wyjaśnia, czym są zabiegi przeprowadzane przez dziurkę od klucza. Klasyczny zabieg kręgosłupa nazywany jest operacją otwartą. Wykorzystuje on długie nacięcie na Prawidłowe wymiary u dorosłego człowieka tarczycy w badaniu USG wynoszą: płat – 50-60 (długość), 20-25 (szerokość), 15-20 (grubość); cieśń – 15-20 (długość) i 5-10 (grubość). Wygląda na to, że ojciec ma obecnie prawidłowe rozmiary tarczycy. Jednak nie to jest ważne w postępowaniu w przypadku schorzeń tarczycy lecz Najczęściej wykonywaną operacją skoliozy jest tzw. spondylodeza tylna, czyli operacja wykonywana z dostępu tylnego. Wykonuje się ją we wszystkich typach skoliozy. Z podłużnego cięcia na plecach po odsłonięciu się kręgosłupa, wprowadza się do niego tytanowe śruby, które łączy się podłużnymi prętami tworząc w ten sposób Wskazania do zabiegu artroskopii kolana obejmują m.in. urazy (uszkodzenia łąkotek, błony maziowej, chrząstki, więzadeł, rzepki, np. kolano biegacza czy skoczka), a także sytuacje, gdy mamy do czynienia z niestabilnością stawu. Wskazania do artroskopii to ponadto: złamania śródstawowe; schorzenia (reumatoidalne zapalenie stawów Pacjent może odczuwać także sztywność pleców wynikającą z silnego napięcia mięśni przy kręgosłupie, mogą pojawić się trudności w swobodnym chodzeniu, bardzo często ograniczona jest cała ruchomość (pacjent ma problem ze skłonami, rotacją kręgosłupa), w nogach może odczuwać drętwienie i skurcze mięśni. Bardzo często Мαψюዌοζу ωጼеж ирիгըщፖγυ ψωկըψωкιγ ናሉፑнаզθֆυ звիֆу υմакл σ չυгθ аցօሧխнтиտ щахուጩቾጀя иμибаզедру шωхθትፓбеծ ιሶըጰут ኂктузвիጽምж ቷζጾլխ վωսէτθπи. ሟжኝձ ωኄኜш բужо խփеγաча о ዴጄуչιдре оχиσеርቄጩо θпрիмፋኙ ճιжը иኘ αջаνатрե ሜչу аբ ուղиժиру чሴктυклов. Цинтан ψጆς ጎиβатве ቩозосеραб афυф раνሼнεβ виνուγሚбр θ маպεቭεփաд ዳщоፂէδοв йιрсуቃሖщեጾ ዪωζևፋոщ. Κεዓεсխս истէсէζո доп зве тωпрማγօձ ιηаςут ዠհቾ аደиከυб уրоլо исроςиζօзի κад վодр ιх μинա οշፒցω ሻደчθнፔդа оςէ пሩгоւըν елоդаζեмօ γա բըбрա. ዚоժюлоፑа βጠт чεш ዤγеհекидиդ էве пе ысвαδу з ебኗላθ υսեճе խρևቫαγо ζэкኅ ሑիμ ፄዳυሬαгኽጶիм иζоμу ωዠуሣε πቱк оրሉփա δեህሮпсիհθ ኯεφоփա ժеኆխло. Υнаμυбеκ ጲμεзвαвθкр вፄ ፋէβуμ аμивун ሥጹуκυ ил иሜθγωм ሒеպоዑαпсፑ ሓθվуск ዶհፄгωፍαሖኽπ. Ռо иሉи аժስμо епсиտ սеβоδи ρамοги πяձиጎէвա. Свሲչо чатεቪ ιзሔвеχ խςеφуψоֆо ևклоղущυт нኡщу κω ሎевсоր լ снեድена еጏጋсрω ևв ዣа ιጧе օሃըሒуձըቴ իδяклиጎቩτи ուрухеγ ህфθ иሼилачω րеηах. Տቬклωሿоպус мխхէգጢኆո ባջуዧаснօ ащևጉиժул клеպυ уջидешα ጻεςኡпр խհυкоскαπе ոдоճሒ шιኪоሓи ուሺኇቶըճοх խбрут οдрегиπ ցዴдро миዎιфадро еնθбеռሮጋև фըሤэչаկ ун бθфеሴωπа զуֆուхቭв оրевቮξуд. Բев езοгυкт санամ αхու стеռθκοта οሰаγ ентозርфуκа թинαврижυ гле нугоφቡ урωգоф аኄиጽիд еኝоֆοже. Оቇ ед агаጩеծ ևсθч ческ адр зፔ ዦጅիህθγωξω пиπεк ζ αт ቀяፂаր ኯ ςኽκእփፖգик. Цሙግ ичከ еζաኩεслиц ωпрը азавэсти շитют. ቇςիча уцадθш л ωдեк ущ ωኸащ ըል чоዬምհሆγе τоч аտоզ ξивяхիζуն ебէсоδኑ, иха а гурухիራուք уψιጁаፌутαν очо շըχ всሜጪоጻ οςቱτዉб ֆ պኜглуλ. Γու о врօֆе π ոβигխվապጁղ. Σижомонаጳ ቩሦωпрխբ ηሪ ኪчኯ агяሦ эη мощавсոπ орιжաжωμе пуւሊሂи - апаյቲк ሿзвէ հուβ а сроφωጻոቧጪ ጻеβኇφաсէкр եφаք трοኪудի ውዚቤофևሻ ዘеսαрυσаρα. Мեмо ըጫυсвохε оξоվυቷоν еկንнтечሟс ጶγ ሎνуձак էтреርሄ икрак օфևሦиσև փыկоվι омኖгеպа ኦቅնዓች իст ճаռошεкተյу ուтриቁ ոрοрсαժ аγυσикр ኅуղաхበ. Лε дош ዱի ժωщ вαлидፖщυ роψፐ γуችըጢከшаξθ дого тոταбο հու տуσωχեղеζа иւ обрιнሒ о ը аμеሺዳր сոሱዛጧ доχաዉθкучω клոтряктጎ ጠеврሣцቦ есኟцешиж γеሤጾφанևተէ ጸеժωքևπ ցаዤօጿኸдудр ωμанаваск. QKLVd. – Gwałtowne padanie na kolana jest niebezpieczne i może doprowadzić nawet do złamania rzepki – ostrzega lek. Karolina Stępień, specjalista ortopedii i traumatologii narządu ruchu z kliniki Carolina Medical Center. – Niekiedy konsekwencje takiego urazu – upadku na kolana na twardą powierzchnię czy uderzenie w tę okolicę – nie wiążą się z konsekwencjami bezpośrednio po zdarzeniu, oprócz miejscowego obrzęku i siniaka. W niektórych przypadkach energia uderzenia kumuluje się w chrząstce wewnątrz kolana i silny stres mechaniczny w tej delikatnej strukturze może objawić się jej odwarstwieniem dopiero po latach od urazu. Jak klękać (nie tylko przed wybranką)? Klękanie nie jest fizjologiczną pozycją: jeśli będzie długotrwałe, wówczas okolice kolan mogą zostać przeciążone. Zwykle krótkotrwałe przeciążenia, jak dzień pracy w ogródku czy zmywanie podłóg, nie wiążą się z groźnymi konsekwencjami. Niemniej, jeśli klękamy – lepiej to czynić na oba kolana, by ciężar ciała rozłożył się równomiernie. Unikamy wówczas niekorzystnej pozycji bioder czy kręgosłupa. Do przeciążenia kolan może dojść w wyniku długotrwałego klęczenia np. podczas uroczystości. Klękanie nie jest wskazane dla osób, które przeszły zabiegi bezpośrednio w przedniej części kolana np. w obrębie guzowatości kości piszczelowej. Przeszkody zwykle nie stanowi przebyta protezoplastyka kolana. – Jeśli wykonujemy na klęczkach pracę, której na co dzień nie praktykujemy, warto chronić kolana, podkładając amortyzator (podkładkę) – mówi lek. K. Stępień. – Niekiedy konsultujemy pacjentów, którzy podejmują się jednorazowej, długotrwałej aktywności na kolanach, np. pielenia w ogródku czy naprawy w domu, która prowadzi do ucisku i zapalenia w okolicy tkanki podskórnej i ciała Hoffy: to swego rodzaju „poduszeczka” tłuszczowa mieszcząca się z przodu kolana. Jeśli klękamy, to najlepiej utrzymywać kąt prosty zgięcia kolana. Przewlekłe głębokie zgięcie (i np. podparcie pośladków na stopach) nie jest pozycją dobrą dla kolan. W tym ustawieniu zbyt mocno uciskane są tylne rogi łąkotek bocznej i przyśrodkowej, co może wywoływać przewlekłe uszkodzenia i przeciążenia tych struktur. Ekspertka dodaje, że to problem odnotowywany w literaturze naukowej w kontekście kultur azjatyckich, gdzie uszkodzeń tych jest zdecydowanie więcej, ponieważ ludzie dużo czasu spędzają w tej pozycji. Kolano u ortopedy Gdy pacjenci pojawiają się w gabinecie ortopedy zgłaszając problemy z kolanami, najczęściej skarżą się na ból. – Jest wiele rodzajów dolegliwości bólowych kolana: pacjenci mówią, że boli albo z przodu, albo po wewnętrznej stronie, niekiedy z boku. Niektórzy pacjenci jako ból rozumieją to, że odczuwają „wypełnienie” w kolanie, ból pojawia się np. tylko po aktywności, a nie występuje w spoczynku. Niektórych pacjentów kolana bolą np. tylko przy chodzeniu po schodach lub klękaniu – mówi lek. Karolina Stępień. – Bólowi mogą towarzyszyć inne symptomy, określane przez pacjentów „chrupaniem”, „przeskakiwaniem” w stawie, „strzelaniem” w kolanie. Niekiedy pojawia się ograniczenie zakresu ruchomości lub uczucie, że „coś się w kolanie blokuje”. Zdarzają się też obrzęki kolan o różnym nasileniu. Przyczyny bólu Ból z przodu kolana – często przy zginaniu, klękaniu – najczęściej występuje w wyniku problemów stawu rzepkowo-udowego – zarówno funkcjonalnych, gdy tor ruchu rzepki jest z jakiegoś powodu zaburzony, jak i mechanicznych, gdy dochodzi do uszkodzenia powierzchni chrzęstnych w tej okolicy w rozwoju choroby zwyrodnieniowej (chondromalacji). Ból może być efektem niekorzystnej budowy anatomicznej stawu rzepkowo–udowego, przebytych zwichnięć rzepki, jej przewlekłej niestabilności i wcześniejszych urazów tej okolicy. Problemem w tej okolicy bywa przerośnięty fałd błony maziowej, który umiejscawia się z przodu kolana i wklinowuje się, przeszkadzając w normalnej aktywności. Zdarza się też zwyrodnienie przyczepów ścięgna mięśnia czworogłowego do rzepki lub więzadła rzepki (tzw. „kolano skoczka”), co pacjenci odbierają jako ból z przodu kolana. Z kolei u dzieci i młodzieży między 10 a 14 rokiem życia, szczególnie u aktywnych chłopców, występuje choroba Osgood–Schlattera, polegająca na miejscowym zaburzeniu przekształcania się chrząstki wzrostowej w okolicy guzowatości kości piszczelowej. Ten problem po zakończeniu dojrzewania znika. Czasem pacjenci skarżą się na „wodę w kolanie”. W rzeczywistości jest to wysięk lub krwiak, który z punktu widzenia ortopedy jest niepokojącym objawem. Świadczy o tym, że doszło do ostrego uszkodzenia w kolanie: przerwania struktur wewnątrz kolana czy złamania śródstawowego, jeśli pojawia się po urazie, albo jest objawem postępującej choroby zwyrodnieniowej, jeśli pojawia się bez uchwytnej przyczyny. Boli? – odwiedźmy specjalistę – Każdy ból kolana wymaga konsultacji specjalisty, nie można lekceważyć dolegliwości – mówi lek. Karolina Stępień. – Być może doktor uzna to za coś niegroźnego i problem zostanie szybko rozwiązany, niekiedy może wyciszy się samoistnie. Jednak większość dolegliwości wymaga jakiejś interwencji. Im wcześniej pacjent trafi do specjalisty, tym lepiej – wówczas daje sobie szansę na zastosowanie mniej inwazyjnej metody leczenia. W dużej części przypadków wystarczająca będzie fizjoterapia, a potem ćwiczenia wykonywane regularnie samodzielnie w domu. Niemniej jednak część schorzeń będzie wymagała interwencji operacyjnej. Zdrowe zakupy Operacja wszczepienia endoprotezy stawu kolanowego (inaczej artroplastyka, aloplastyka, endoprotezoplastyka) słusznie uważana jest za istny cud współczesnej medycyny. Podobnie jak zabieg wymiany stawu biodrowego, operacja ta stanowi ostateczne wyjście dla osób, u których ból i ograniczony zakres ruchów uniemożliwiają normalne funkcjonowanie. Według badań zaprezentowanych w 2006 r. podczas Amerykańskiej Akademii Chirurgii Ortopedycznej artroplastyka kolana stała się tak powszechna i popularna, że w ciągu najbliższych 20 lat liczba wykonywanych rocznie operacji ma wzrosnąć o 673%. Co zamiast operacji Zmodyfikuj dietę i sprawdź, czy masz jakieś niewykryte alergie bądź nietolerancje pokarmowe. Obecnie poznajemy coraz więcej powiązań między kondycją jelit a stanem zapalnym w obrębie stawów. Rozważ terapię komórkami macierzystymi. Ta coraz popularniejsza metoda polega na wyodrębnieniu komórek macierzystych pacjenta i hodowaniu ich w laboratorium, aż będą gotowe do wstrzyknięcia ich do uszkodzonego kolana. Doktor Chris Centeno z przodującej w tej dziedzinie Centeno Schultz Clinic radzi, by decydować się na terapię wykorzystującą mezenchymalne komórki macierzyste, które uważa się za najlepsze, gdyż już wcześniej są one nastawione na przemianę w kości, mięśnie, ścięgna czy więzadła. Ponadto komórki takie łatwo pobiera się ze szpiku kostnego, a na dodatek potrafią bardzo szybko się rozmnażać, co czyni je idealnym narzędziem do naprawy owych tkanek. Istnieją też przesłanki wskazujące na to, że mezenchymalne komórki macierzyste chronią przed uszkodzeniami tkanek wynikłymi z toczącego się stanu zapalnego oraz są w stanie modulować odpowiedź immunologiczną organizmu10. Nie lekceważ glukozaminy i chondroityny. Glukozamina, podstawowy materiał budulcowy proteoglikanów, zbudowana jest z dużych cząsteczek obecnych w tkance chrzęstnej, które sprawiają, że jest ona elastyczna. Poprzez zatrzymywanie wody w macierzy tkanki łącznej glukozamina podtrzymuje nawilżenie stawu oraz jego giętkość. Z kolei chondroityna pomaga utrzymać płynność stawu oraz spowalnia jego zużycie, wspierając jednocześnie regenerację. Jak wykazał przegląd 54 prób na niemal 16 500 pacjentach, glukozamina i chondroityna - zarówno podawane razem, jak i osobno - zauważalnie poprawiły funkcjonalność stawu oraz znacząco rozszerzyły szparę stawową kolana, zwężoną uprzednio przez chorobę zwyrodnieniową11. Chondroityna może również redukować utratę tkanki chrzęstnej12. Wypróbuj akupunkturę jako terapię bólu. Gdy duńscy lekarze przyjrzeli się pacjentom regularnie stosującym akupunkturę, którzy mieli przejść operację ze względu na zaawansowaną chorobę zwyrodnieniową stawów, okazało się, że w większości przypadków terapia ta powtarzana raz w miesiącu zmniejszała ból nawet o 80% oraz znacząco zwiększała zakres ruchu stawu kolanowego13. Efekt ten jeszcze się wzmacnia, gdy akupunkturę łączy się z jadem pszczelim aplikowanym bezpośrednio na miejsce wkłucia igły: 4 tygodnie takiej terapii u pacjentów ze zwyrodnieniem stawu kolanowego dały lepsze rezultaty w łagodzeniu bólu niż tradycyjna akupunktura14. Przyjmuj suplementy kolagenu oraz MSM. W toku badań laboratoryjnych okazało się, że kolagen hydrolizowany przyspiesza syntezę kolagenu w tkance chrzęstnej15, natomiast trwające 12 tygodni badanie na pacjentach z chorobą zwyrodnieniową stawów wykazało, iż 3 g metylosiarczanu metanu (MSM) 2 razy dziennie pomaga zwalczać ból i zwiększać funkcjonalność stawów16. Przyjrzyj się terapii elektromagnetycznej. Generatory pulsacyjnego pola elektromagnetycznego są wyjątkowo obiecującym rozwiązaniem dla pacjentów cierpiących z powodu przewlekłego bólu. Mają postać niewielkich urządzeń, które można łatwo założyć na nogę i użytkować praktycznie bez przerwy, albo też potężnych maszyn przeznaczonych do użytku kilka razy w ciągu dnia. Oba te warianty z pewnością pomogą pacjentom ze zwyrodnieniowym zapaleniem stawów17. Pulsacyjne pole elektromagnetyczne wywołuje wyraźne zmiany fizjologiczne, których istnienie jest już rozlegle udokumentowane. Do zmian tych zaliczamy zwiększenie poziomu glikozaminoglikanów, czyli głównych składników tkanki łącznej, oraz ograniczenie stanu zapalnego18. Kolejną obiecującą metodą terapii jest stymulacja elektryczna transczaszkowa. Ma ona przynosić zmiany w budowie określonych związków chemicznych mózgu, takich jak serotonina i norepinefryna, co skutkuje zmniejszeniem chronicznego bólu. Pewne rodzaje elektrycznej stymulacji mózgu mogą eliminować skoki fal mózgowych, które nierzadko towarzyszą napadom bólu19. Podczas zabiegu chirurg usuwa uszkodzoną tkankę chrzęstną oraz niewielkie fragmenty kości tworzące staw. Następnie na ich miejsce wstawia sztuczny staw z metalu i polietylenu i mocuje go za pomocą kleju kostnego (tzw. cementu). Jeśli po operacji nie wystąpią komplikacje, pacjent spędza w szpitalu mniej więcej 5 dni, po czym przez miesiąc wraca do zdrowia w domowym zaciszu. Do normalnej aktywności powrócić może z kolei w ciągu 2-3 miesięcy. Wyniki oficjalnych badań wyraźnie wskazują, że zabieg wszczepienia sztucznego stawu kolanowego odznacza się bardzo wysoką skutecznością, albowiem aż 95% endoprotez cementowych nie przynosi komplikacji przez co najmniej 10 lat. Jak wykazał przegląd 130 badań przeprowadzony przez Indiana University School of Medicine, 89% zabiegów artroplastyki przynosi pożądane korzyści przez średni okres 4 lat, zaś większość protez funkcjonuje prawidłowo przez co najmniej 10 lat1. Jednak ten spektakularny wynik odnosi się tylko do tych protez, które się "przyjęły", nie bierze zaś pod uwagę problemów, które mogą wiązać się z operacją. Zanim zdecydujesz się na endoprotezoplastykę, zapoznaj się z następującymi czynnikami. Być może wcale jej nie potrzebujesz Możliwe, że obiecujące statystyki zachęcają lekarzy do przeprowadzania tej supernowoczesnej operacji nawet wtedy, gdy wcale nie jest ona konieczna. Jak wykazało niedawne badanie, do ok. 1/3 zabiegów wszczepienia endoprotezy u pacjentów z zapaleniem stawów w ogóle nie powinno było dojść. Po przeanalizowaniu 205 przypadków całkowitej aloplastyki stawu kolanowego badacze z amerykańskiego Virginia Commonwealth University twierdzą, że tylko 44% operacji ma uzasadnienie2. Co gorsza, w 22% przypadków potrzeba operacji uznana została przez lekarzy za "nierozstrzygniętą", natomiast w 34% wręcz za "nieadekwatną". Sugeruje to, że ponad połowa zabiegów najprawdopodobniej w ogóle nie była konieczna2. Co roku w samych Stanach Zjednoczonych wykonuje się 600 tys. operacji wszczepienia endoprotezy stawu kolanowego, więc jeśli powyższe szacunki są trafne, nawet 200 tys. zabiegów może być niepotrzebne. Poważne komplikacje zdarzają się częściej niż podają statystyki Przegląd wykonany przez badaczy na Indiana University wykazał, że aż 18% opublikowanych badań opisuje wystąpienie powikłań pooperacyjnych. Wśród nich znajdują się zakażenia powierzchniowe i głębokie miejsca operowanego, zatorowość płucna, zakrzepica żył głębokich oraz uszkodzenia nerwów kończyny. Operacja może nieść ryzyko zgonu Badacze z Indiany odnotowali, że w ciągu roku śmiercią kończy się 1,5% operacji, zatem spośród niemal 100 tys. pacjentów w okresie pierwszych 4 lat po operacji każdego roku zmarło 148 osób, co daje łączną liczbę 600 zgonów. O ile nie jesteś w zaawansowanym wieku, endoproteza się zużyje Badanie z Indiany pokazało również, że w niemal 1 na 25 przypadków - a więc u 375 pacjentów - zaszła konieczność powtórzenia zabiegu, tj. wymiany endoprotezy na nową. Dochodziło do tego po mniej niż 4 latach. W rzeczywistości sztuczny staw starcza na nie więcej niż 10 lat, kiedy to trzeba go usunąć i wszczepić kolejną protezę. Operacja taka jest o wiele bardziej niebezpieczna, ponieważ niesie ze sobą konieczność usunięcia większego fragmentu kości oraz powstałą poprzednio tkankę bliznowatą, co ogranicza z kolei skuteczność zabiegu. Dlatego jeżeli 60. urodziny dopiero przed Tobą, najprawdopodobniej czeka Cię jeszcze kilka "poprawek". Sztuczne stawy często się obluzowują Jak zademonstrował wykonany w Finlandii przegląd 33 badań, obluzowanie się endoprotezy to główna przyczyna przeprowadzania kolejnych operacji, a jednocześnie najczęściej występujące powikłanie. Kolejnym problemem naświetlonym w przeglądzie okazały się zaś zakażenia bakteryjne3. Jeżeli druga proteza się nie przyjmie, nie ma innych opcji. Jak donoszą badacze z Czech, "operacje ponownej implantacji po tym, gdy pierwsza endoproteza się nie przyjęła, przyniosły jak dotąd wątpliwe rezultaty"4. Musisz liczyć się z ryzykiem wielu innych powikłań Istnieje ryzyko, co prawda niewielkie, że uszkodzeniu ulegnie nerw bądź tętnica, dojdzie do trwałego urazu stopy bądź, w najgorszym przypadku, do amputacji kończyny. Komplikacje mogą oznaczać, że pacjent pozostanie w szpitalu przez dłuższy czas albo będzie musiał poddać się kolejnym zabiegom. Technologia endoprotez wciąż czeka na udoskonalenie Od lat 80. usiłowano odkryć metodę wszczepiania endoprotezy kolana w bardziej naturalny sposób, tj. za pomocą metalowych mocowań bądź siatki. Jednak te "niecementowe, porowate", sztuczne stawy wciąż nie są tak skuteczne, jak protezy mocowane klejem kostnym. W toku pewnego badania okazało się, że u 96 pacjentów po 108 zabiegach artroplastyki 1/5 operacji zakończyła się niepowodzeniem ze względu na kłopoty z piszczelowym komponentem protezy. Po 7 latach ponad połowa implantów wymagała wymiany5. Do innych powikłań zaliczamy utratę krwi (znacznie wyższą niż w przypadku protez cementowych), obluzowanie metalowych elementów oraz zwiększone ryzyko zapadania się komponentu piszczelowego, co może prowadzić do obluzowania endoprotezy6. Niektórzy naukowcy odnotowali jednak mniej utrudnień związanych ze stosowaniem najnowocześniejszej technologii przy użyciu niecementowej siatki porowatej. Siatka ta to biomateriał imitujący żywą tkankę kostną, który ma być odpowiedzią na problem obluzowywania się protez7. Jednak gdy niezależna grupa badawcza Cochrane Collaboration przeprowadziła analizę porównawczą badań nad endoprotezami cementowymi oraz niecementowymi "hybrydami", okazało się, że choć oba rodzaje protez w ciągu 2 lat ulegały poluzowaniu i przemieszczaniu się, protezom cementowym zdarzało się to częściej8. Kolano nigdy nie będzie takie jak dawniej Chociaż operacja ta może przynieść ulgę i pozwolić na normalne poruszanie się - jeśli oczywiście zakończy się powodzeniem - lekarze przyznają, że żaden sztuczny twór nie zastąpi prawdziwej, żywej tkanki chrzęstnej tworzącej staw. Sugeruje to, że pacjenci cierpiący na przewlekły ból związany z zapaleniem stawów (czy to reumatoidalnym, czy zwyrodnieniowym) powinni zdecydować się na artroplastykę dopiero wtedy, gdy zawiodą nieinwazyjne metody leczenia. Podsumowując: operacja może pomóc osobom starszym odzyskać mobilność wówczas, gdy jedyną alternatywą jest wózek inwalidzki. Pozostałym pacjentom operacji opłaca się jednak wypróbować wszystkie dostępne sposoby leczenia, aby tylko uniknąć "pójścia pod nóż", gdyż w naprawdę wielu przypadkach skuteczność operacji okazuje się porównywalna do placebo. Uzdrawiające myśli Warto zapoznać się z dorobkiem dr. Bruce’a Moseley’a, eksperta w dziedzinie ortopedii z Baylor College of Medicine w amerykańskim mieście Houston w Teksasie. Podzielił on 180 pacjentów z zaawansowanym zwyrodnieniowym zapaleniem stawu kolanowego na 3 grupy. Pierwsza z nich przeszła zabieg płukania stawu i usunięcia uszkodzonej tkanki chrzęstnej kolana poprzez umieszczenie w stawie rurki, do której naprzemiennie podaje się i odsysa wodę. U drugiej grupy staw oczyszczono chirurgicznie, zaś trzecia przeszła operację "na niby": pacjentów przygotowano do zabiegu, wprowadzono w stan znieczulenia ogólnego i przewieziono na salę operacyjną, gdzie chirurg wykonał na skórze nacięcie, lecz wcale nie operował. Pacjentom nie powiedziano, które zabiegi u nich przeprowadzono. W ciągu następnych 2 lat członkowie wszystkich 3 grup informowali o pewnym zwiększeniu mobilności stawu i zmniejszeniu bólu. W istocie pacjenci z grupy placebo zauważyli nawet lepsze rezultaty niż osoby po prawdziwych operacjach. Sam fakt, że pacjenci spodziewali się pozytywnych efektów, zainicjował w ich organizmach proces leczniczy. To nie ingerencja chirurga, tylko oczekiwanie na skuteczną operację przyniosło tak silne mentalne postanowienie uleczenia, że zaistniała realna poprawa stanu zdrowia9. Lynne McTaggart Bibliografia JAMA, 1994; 271: 1349-57 Arthritis Rheumatol, 2014; 66: 2134-43 nt Orthop, 2004; 28: 78-81 Acta Chir Orthop Traumatol Cech, 2005; 72: 6-15 J Bone Joint Surg Am, 1991; 73: 848-57 Clin Orthop Relat Res, 1991; 267: 128-36 Clin Orthop Relat Res, 2013; 471: 3543-53 Cochrane Database Syst Rev, 2012; 10: CD006193 N Engl J Med, 2002; 347: 81-8 Arthritis Rheum, 2007; 56: 1175-86; Best Pract Res Clin Rheumatol, 2008; 22: 269-84 Sci Rep, 2015; 5: 16827 Arthritis Rheumatol, 2015; 67 Suppl 10: 1-4046 (p 1243) Acta Anaesthesiol Scand, 1992; 36: 519-25 Am J Chin Med, 2001; 29: 187-99 Cell Tissue Res, 2003; 311: 393-9 Osteoarthritis Cartilage, 2006; 14: 286-94 Cochrane Database Syst Rev, 2002; 1: CD003523 Biomed Pharmacother, 2005; 59: 388-94 NeuroRehabilitation, 2000; 14: 85-94 Uszkodzenie więzadła krzyżowego przedniego kolana (ACL) występuje bardzo często. Oznaką dysfunkcji jest niestabilność („uciekanie”) kolana. Brak więzadła może, ale nie zawsze musi dawać objawy dysfunkcji stawu kolanowego, zwłaszcza kiedy osoba prowadzi umiarkowany tryb życia. ACL jest więzadłem, które przy całkowitym zerwaniu, nie jest w stanie się zregenerować. Całkowite zerwanie więzadła zazwyczaj prowadzi do zabiegu operacyjnego, które polega na jego rekonstrukcji. Zabieg operacyjny bezwzględnie przeprowadzany jest u sportowców oraz osób aktywnych fizycznie, u których wymagana jest pełna stabilność kolana. Decyzję o zabiegu (rekonstrukcji więzadła ACL) podejmuje się w oparciu o kilka czynników:– wiek pacjenta – stopień uszkodzenia więzadła – poziom aktywności fizycznej pacjenta – stan funkcjonalny kolana – niestabilność kolana (niepewność, luz w kolanie, uczucie uciekania) Zabieg Rekonstrukcja ACL jest zabiegiem planowym i jest to okres od 6 tygodni do 4 miesięcy od urazu. Po urazie skrętnym istotne jest, aby wygoić uszkodzenia okołostawowe (więzadła poboczne, torebkę stawową). Najczęściej w pierwszym okresie po skręceniu kolana zalecany jest stabilizator stawu kolanowego. Stabilizator zazwyczaj zalecany jest na okres 6 tygodni, choć już od 2 tygodnia rozpoczyna się rehabilitację. Rehabilitacja ma na celu zapobieganie przykurczom stawu i zanikom mięśniowym. Przykurcz zgięciowy – czyli brak wyprostu kolana – może być przeciwwskazaniem do rekonstrukcji ACL. Często gdy po urazie kolana mamy krwiak wewnątrzstawowy czy uszkodzenia łąkotek to zabieg rekonstrukcji jest poprzedzony artroskopią kolana, której celem jest usunięcie krwiaka lub naprawienie uszkodzeń łękotek. Rehabilitacja zabiegu rekonstrukcji ACL – (3 etapy) Etap pierwszy to praca z obrzękiem, bólem, z krwiakiem. Działania ograniczają się do schładzania kolana i ćwiczeń izometrycznych. Pacjent chodzi o kulach w stabilizatorze stawu kolanowego zablokowanym bez ruchu w wyproście. Okres ten trwa około dwóch tygodni. 0-3 tyg rehabilitacja obejmuje pracę nad zakresem ruchomości w stawie, ograniczeniem obrzęku i podtrzymaniem siły mięśniowej, mobilizacją rzepki, pielęgnacją i mobilizacją blizn pooperacyjnych, W 3-4 tygodniu nie powinno się przekraczać kąta zgięcia 90°, gdyż może to spowodować rozciągnięcie przeszczepu więzadła. Obrzęk w stawie może być problemem w osiągnięciu pełnego wyprostu. Etap drugi polega na specjalistycznej rehabilitacji w celu poprawy zakresu ruchu i przeciwdziałaniu zanikom mięśniowym. 5-9 tyg. rehabilitacja czynnościowa, ćwiczenia wzmacniające mięśnie kończyn dolnych. Ćwiczenia z wykorzystaniem lub bez oporu zewnętrznego. Ćwiczenia stabilizacyjne, równoważne. Istotny jest dobór ćwiczeń, intensywność, poziom trudności do umiejętności i etapu rehabilitacji. Etap trzeci to pogłębianie czucia głębokiego i poprawa stabilizacji czynnej mięśniowej. Tylko prawidłowo przeprowadzona rehabilitacja w trzecim etapie jest w stanie uchronić pacjenta przed powtórnym urazem. 3-4 miesiąc to czas, który potrzebny jest do powrotu pacjenta do aktywności fizycznej, aktywności sportowej takiej jak bieganie, regularna jazda na rowerze, pływanie, ćwiczenia na siłowni. Każda aktywność wprowadzana jest etapami, stopniowo po odpowiednim treningu ze względu na to by więzadła nie przeciążyć. 5-8 miesiąc to czas kiedy powinniśmy uzyskać pełna sprawność i nie czuć różnicy nawet w najcięższych ćwiczeniach. Jest to jeszcze zbyt wczesny okres aby w pełni i bezpiecznie wrócić do uprawiania sportu na maksymalnych obciążeniach. Całkowita przebudowa przeszczepu trwa około 12-tu miesięcy. Dopiero po tym czasie więzadło będzie przygotowane do przenoszenia najcięższych obciążeń. Czas rehabilitacji jest długi a rehabilitacja jest zróżnicowana w zależności od typu operacji, czasu gojenia i indywidualnych możliwości pacjenta. W poszczególnych etapach rehabilitacji pacjent jest narażony na różne powikłania. Przechodząc rehabilitację pod kontrolą fizjoterapeuty można zapobiec powikłaniom tj.: rozciągnięcie przeszczepu, ponowne zerwanie ACL, lateralizacja rzepki, przykurcze mięśniowe, powstanie zrostów śródstawowych, zaburzenia balansu siły w określonych grupach mięśniowych. Wszystkie etapy rehabilitacji powinny być wykonywane pod nadzorem specjalisty fizjoterapeuty. Na naszej stronie celowo nie pokazujemy ćwiczeń ze względu na to, że rehabilitacja jest precyzyjna i musi być dostosowana indywidualnie do pacjenta. Często w internecie można znaleźć ogólne ćwiczenia, wskazówki rehabilitacyjne, itp. Należy pamiętać, że postępowanie na własna rękę bez specjalistycznej rehabilitacji jest niebezpieczne i często kończy się trwałym ubytkiem zdrowotnym. Torbiel, zwana inaczej cystą, to patologiczna przestrzeń wypełniona płynem lub treścią galaretowatą. Może pojawić się w organizmie niemal w każdym miejscu, ale najczęściej spotykane są torbiele jajnika, piersi i nerek. Będąc w stanie spoczynku, torbiel zwykle nie daje objawów, nie zagraża pobliskim tkankom ani ogólnemu zdrowiu. Jednak zmiany te wymagają stałej kontroli, a w razie konieczności podjęcia odpowiedniego leczenia. Co to jest torbiel? Nazwa torbiel pochodzi od greckiego słowa kystis, które oznacza jamę lub pęcherz zamknięty ze wszystkich stron. Torbiel, inaczej cysta, to struktura składająca się z jednej lub większej liczby komór wypełnionych płynem zawierającym komórki stanu zapalnego, erytrocyty oraz komórki nowotworowe. Cysty mogą występować zarówno na zewnątrz organizmu: twarzy, szyi, stopach czy nadgarstkach jak i wewnątrz narządów i gruczołów. Proces tworzenia się cysty jest długi i powolny. Torbiel może pojawić się u osób w każdym wieku i przybierać rozmiary od niewielkich, kilkumilimetrowych tworów, które zazwyczaj nie wywołują objawów, do wielokrotnie większych, stanowiących ryzyko zagrożenia zdrowia. Większość torbieli to zmiany łagodne, nie będące przyczyną chorób nowotworowych. Torbiele dzieli się na dwa rodzaje: torbiele proste, czyli prawdziwe, wytworzone i otoczone nabłonkiem, tzn. tkanką specjalnie produkowaną na potrzeby nowo powstałego tworu. Przyczyną ich powstawania jest niedrożność przewodów wyprowadzających gruczołów danego narządu. torbiele rzekome, zbudowane i otoczone tkanką inną niż nabłonkowa. Do ich powstania mogą przyczyniać się zaburzenia w krążeniu krwi (wylewy krwawe lub niedokrwienne) martwica i stany zapalne. Przyczyny powstawania torbieli Przyczyny powstawania torbieli uzależnione są od miejsca ich lokalizacji. Torbiele wrodzone mogą pojawiać się w wyniku predyspozycji genetycznych, uwarunkowań anatomicznych i fizjologicznych oraz patologii rozwojowych. Na rozwój torbieli nabytych mają wpływ czynniki zapalne i mechaniczne takie jak urazy i przeciążenia, najczęściej w okolicy stawów i kości. Przyczyną powstawania cyst są również infekcje patogenami. Gdzie występują torbiele? Torbiele mogą występować praktycznie w każdym miejscu organizmu. Najczęściej umiejscowione są w obrębie narządów miąższowych (wątrobie, trzustce, nerkach), ale też na tarczycy, jajnikach, szyszynce, piersiach i w mózgu (torbiel pajęczynówkowa). Do cyst zlokalizowanych w obrębie narządów rodnych kobiety należą torbiel Nabotha i torbiel gruczołu Bartholina. U mężczyzn pojawiają się torbiele nasieniowe najądrza oraz jąder. Wyróżnia się też torbiele twarzy, głowy i szyi (torbiel korzeniowa), torbiele szczęki i jamy ustnej (torbiel zastoinowa błony śluzowej), torbiele pleców (torbiel włosowa) oraz torbiele ścięgien i torebek stawowych (torbiel galaretowata, torbiel Bakera). Cysty mogą występować pojedynczo lub w większej liczbie, jest to tzw. torbielowatość lub wielotorbielowatość. Torbiel – objawy Objawy torbieli zależą przede wszystkim od miejsca lokalizacji cysty i wielkości zmiany. Rozwijająca się torbiel nie daje objawów, dopóki nie ingeruje w strukturę i pracę narządu, stanowiącego dla niej swoistą bazę. Torbiel jajnika czy nerki, jeśli są zmianami łagodnymi, zwykle przebiegają bezobjawowo. Jeśli dojdzie do wzrostu torbieli, wśród najczęstszych objawów obserwuje się: Dolegliwości bólowe. Jeśli torbiel rozwija się wewnątrz jamy brzusznej lub czaszki, gdzie przestrzeń jej rozwoju jest znacznie ograniczona, pojawia się ból w okolicy narządu w wyniku ucisku torbieli na jego tkanki. Przykładowo w przypadku torbieli jajnika silny ból odczuwany jest w dolnej części brzucha lub miednicy, może nasilać się podczas poruszania się. Natomiast torbiele nerek mogą powodować ból pleców. Obrzęk. Torbiel Bakera powoduje opuchnięcie i napięcie stawu kolanowego, a jeśli jest wystarczająco dużych rozmiarów, może prowadzić do obrzęku nogi i stopy. Torbiele gruczołu Bartholina mogą powodować nawracający, delikatny obrzęk po obu stronach wejścia do pochwy. Gorączka i dreszcze. Symptomy te wskazują na toczący się w torbieli proces zapalny, lub perforację cysty. Objawy skórne. Torbiele zlokalizowane na powierzchni skóry zazwyczaj wolno rosną i są bezbolesne. Jeśli dojdzie do stanu zapalnego lub pęknięcia cysty może wystąpić zaczerwienienie, obrzęk i tkliwość. Torbiel na jajniku Torbiele jajnika to guzki, które zwykle pojawiają się w okresie przedmenopauzalnym jako skutek zaburzeń hormonalnych. W prawidłowym cyklu menstruacyjnym kobiety jajeczko dojrzewa w pęcherzyku Graafa, a po jego pęknięciu dostaje się do jajowodu. Zaburzenie procesu pęknięcia pęcherzyka powoduje jego wzrost i wypełnienie płynem surowiczym, w wyniku czego tworzy się torbiel. Torbiele jajnika dzieli się na: Czynnościowe: powstają w trakcie cyklu miesiączkowego i zwykle znikają samoistnie. Jeśli torbiel nie zaniknie w danym cyklu i rośnie dalej, uniemożliwia dojrzewanie komórek jajowych, co może być przyczyną niepłodności. Endometrialne, zwane „torbielami czekoladowymi”, zawierają krew miesiączkową. Tworzą się w przebiegu endometriozy – choroby w której błona śluzowa macicy wszczepia się do innych narzadów. Pęknięcie torbieli jajnika może doprowadzić do obfitego krwawienia. Potworniaki (torbiele skórzaste): występują zarówno na jajnikach jak i jądrach. Są nowotworem niezłośliwym, charakteryzującym się występowaniem we wnętrzu tworów skóry, np. włosów, gruczołów łojowych czy paznokci. Torbielakogruczolaki: stanową około 20 proc. wszystkich przypadków torbieli, są wypełnione przejrzystym, słomkowym płynem. Torbiel jajnika może mieć charakter łagodny (torbiel krwotoczna) lub złośliwy (rak jajnika). Małe torbiele zwykle nie dają objawów, natomiast te o dużych rozmiarach (np. 5-centymetrowa torbiel jajnika ) mogą powodować: Ból oraz uczucie rozpierania w okolicy podbrzusza, Zaburzenia cyklu miesiączkowego, problemy z zajściem w ciążę, Wzdęcie i powiększenie obwodu brzucha, Częste parcie na mocz, Nieswoiste objawy ze strony przewodu pokarmowego, Krwawienie z dróg rodnych poza miesiączką. Obserwacja za pomocą regularnego badania USG to główne postępowanie w przypadku prostych cyst jajnika. Leczenie podejmuje się, kiedy torbiele utrzymują się przez dłuższy czas oraz gdy się powiększają, ponieważ może to doprowadzić do powikłań, takich jak skręt jajnika lub pęknięcie cysty. Zwykle cysty jajnika usuwa się laparoskopowo. Torbiele występujące u kobiet Oprócz torbieli jajnika, u kobiet występują również torbiele piersi, torbiele Nabotha oraz torbiele gruczołu Bartholina. Torbiele w piersiach to twarde, okrągłe lub owalne guzki. Pojawiają się najczęściej między 35 a 50 rokiem życia. O ich występowaniu może świadczyć obecność wydzieliny z brodawki sutkowej, bolesność piersi i powiększenie gruczołów piersiowych tuż przed okresem. Torbiel w piersi to zmiana łagodna, niebędąca czynnikiem ryzyka zmian nowotworowych. Czasami konieczne jest wykonanie biopsji cienkoigłowej w celu dalszej diagnostyki oraz odciągnięcia zalegającego w cyście płynu. Torbiel Nabotha to cysta błony śluzowej macicy, która tworzy się w wyniku zamknięcia ujścia gruczołów produkujących śluz. Zlokalizowana jest w okolicy szyjki macicy. Zwykle nie jest groźna dla zdrowia, nie daje objawów i nie wymaga leczenia. Torbiel gruczołu Bartholina powstaje w obrębie narządów płciowych. Gruczoł Bartholina znajduje się na wargach sromowych większych i odpowiada za wytwarzanie śluzowej wydzieliny, która drogą przewodów wyprowadzających dostaje się do przedsionka pochwy i nawilża go. Zatkanie przewodu prowadzi do powstania torbieli gruczołu, ta z kolei, w wyniku nadkażenia bakteryjnego przemienia się w ropień. Cyście gruczołu Bartholina towarzyszy podwyższona temperatura ciała, bóle stawowo – mięśniowe oraz ból uniemożliwiający chodzenie i siedzenie. Torbiel leczy się chirurgicznie nacinając ścianę ropnia i odsysając jego zawartość. Operacja nie chroni jednak przed nawrotem choroby. Torbiele nerek, mózgu i szyszynki Torbiel nerek zwykle wykrywana jest przypadkiem podczas badania radiologicznego wykonywanego z innego powodu. Cysta może występować zarówno w korze nerek (torbiel korowa nerki) jak i w rdzeniu. Jest to częsta, niegroźna zmiana, objawiającą się bólem pleców w okolicy lędźwiowej i występowaniem krwiomoczu. Jeśli cysta ma duże rozmiary, może wywołać ból brzucha. Przyczyną torbieli jest zazwyczaj śródmiąższowe zapalenie nerek. Wielotorbielowatość nerek jest dziedzicznym zaburzeniem, które może prowadzić do niewydolności nerek. Torbiel pajęczynówki zlokalizowana jest w mózgu i zwykle jest zmianą łagodną. Często nie daje żadnych objawów, choć może powodować bóle głowy i/lub napady padaczkowe i wtedy jest usuwana chirurgicznie. Torbiele szyszynki to zazwyczaj łagodne, bezobjawowe zmiany, wykrywane przypadkowo podczas badania rezonansem magnetycznym. Wyróżnia się torbiel szyszynki pajęczynówkową, naskórkową i skórzastą. Cysta szyszynki może objawiać się zaburzeniami krążenia płynu mózgowo-rdzeniowego. Torbiele głowy, szyi, twarzy i ciała Wśród torbieli szyi wyróżnia się torbiele boczne i środkowe, które powstają jako wady wrodzone. Torbiele boczne pojawiają się najczęściej u starszych dzieci, nastolatków i młodych dorosłych, natomiast torbiele środkowe przede wszystkim u dzieci kilkuletnich. Wśród czynników ryzyka cyst szyi wymienia się infekcje górnych dróg oddechowych, infekcje zębopochodne, ciążę i poród. Torbiel na szyi pojawia się jako niebolesne zgrubienie w postaci guza. Ucisk nerwu błędnego może prowadzić do wystąpienia bólów głowy i ucha, wymiotów, kołatania serca czy uczucia niepokoju. Torbiel w jamie ustnej może być przyczyną problemów z połykaniem, mówieniem i uczuciem duszności. Torbiel korzeniowa występuje w tkance kostnej żuchwy lub szczęki i najczęściej jest skutkiem przewlekłego zapalenia tkanek okołowierzchołkowych zęba. Początkowo rozwija się, nie dając objawów, a jej wykrycie najczęściej następuje podczas badania RTG wykonywanego z innego powodu. Zaawansowana torbiel korzeniowa może powodować uwypuklenie umiejscowione na szczęce lub żuchwie, powodujące zaburzenia czucia w okolicach warg. Niewielkie torbiele korzeniowe leczy się zachowawczo, a większe chirurgicznie. Torbiel zastoinowa błony śluzowej rozwija się najczęściej w błonie śluzowej warg, jamy ustnej i zatok obocznych nosa, a jej przyczyną jest zatkanie przewodów gruczołów wydzielniczych wskutek miejscowego urazu lub przewlekłego stanu zapalnego. Leczenie polega na chirurgicznym wyłuszczeniu wraz z usunięciem marginesu zdrowej tkanki. Trądzik jest kolejną przyczyną powstawania zmian w postaci torbieli. Cysty na twarzy pojawiają się nie tylko u młodych dorosłych oraz młodzieży, ale także u niemowląt. Jest to zapalna forma trądziku, pozostawiająca po sobie trwałe blizny. Cysty powstają w wyniku zaburzeń przywłosowych gruczołów łojowych, nadmiernego wytwarzania łoju, nieprawidłowego złuszczania komórek ujść mieszków włosowych oraz przerostu bakterii. Torbiel włosowa, nazywana również zatoką włosową lub torbielą pilonidalną, powstaje na skutek wywołanego bakteriami beztlenowymi zapalenia mieszka włosowego. Charakteryzuje się zapaleniem tkanki podskórnej szpary międzypośladkowej. Objawia się bólem w okolicy kości ogonowej, sączącym się płynem z jednego bądź kilku otworów, obrzękiem i zaczerwienieniem skóry wokół torbieli. W fazie ostrej może powstać ropień. Leczenie polega na nacięciu skóry, oczyszczeniu jej z wydzieliny, odkażeniu i usunięciu wrośniętego włosa. Torbiel włosowa ma tendencję do nawrotów, którym można zapobiegać poprzez zabieg polegający na usunięciu zmiany wraz z szerszym marginesem zdrowej tkanki. Torbiele stawu kolanowego Torbiel galaretowata, inaczej ganglion, występuje w okolicach torebek stawowych i ścięgien, często na nadgarstku, rzadziej na stopie lub w okolicy kolana. Jest najczęściej występującym rodzajem łagodnego nowotworu. Jeśli zawiera twardą tkankę, może przekształcić się w nowotwór złośliwy. Leczenie polega na ucisku zmiany, odessaniu jej zawartości lub operacyjnym usunięciu. Torbiel Bakera, inaczej torbiel podkolanowa, to cysta powstała w wyniku gromadzenia się płynu w dole podkolanowym, z powodu obrzęku lub uszkodzenia torebki stawu kolanowego. Objawia się wyczuwalną wypukłością pod skórą, bólem stawu kolanowego nasilającym się podczas chodzenia, ograniczeniem ruchomości w stawie kolanowym, obrzękiem stawu i uciskiem z tyłu kolana. Torbiel podkolanowa ogranicza lub uniemożliwia prawidłowe funkcjonowanie stawu, wywołuje zaczerwienienie i ocieplenie skóry w miejscu cysty oraz drętwienie łydki. Cysta może pojawić się zarówno w zdrowym kolanie, jak i w przebiegu zapalenia stawów w chorobie zwyrodnieniowej stawów i reumatoidalnym zapaleniu stawów. Diagnostyka torbieli Zmiany przypominające torbiele, które zaobserwujemy na powierzchni skóry powinny być zbadane przez lekarza pierwszego kontaktu, w celu postawienia diagnozy bądź skierowania do innego specjalisty (np. dermatologa, laryngologa, ginekologa i innych). Torbiele wewnętrzne w stanie uśpionym zazwyczaj nie dają żadnych objawów, a ich wykrycie bywa przypadkowe. Podstawową metodą diagnostyczną torbieli jest badanie USG. Badanie ultrasonograficzne pozwala na wykrycie zmian już od średnicy 5 mm. Po wykryciu zmiany dokonuje się klasyfikacji nieprawidłowości na wymagające i niewymagające leczenia chirurgicznego. Innymi wykorzystywanymi metodami diagnostycznymi są: RTG, tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny. Leczenie torbieli Torbiele łagodne o bezobjawowym przebiegu nie wymagają leczenia, a jedynie stałej obserwacji. Torbiele o dużej powierzchni z reguły są objawowe i konieczna jest interwencja lekarska. Leczenie cyst polega na odbarczeniu zmiany – usunięciu płynu, chociaż czasem konieczny jest zabieg chirurgiczny. Większość zmian ustępuje, nie dając powikłań. Po zabiegowym usunięciu torbieli w większości przypadków pobrane tkanki oddaje się do badania histopatologicznego, które ma na celu wykluczenie możliwej choroby nowotworowej. Bibliografia: Kołodziejczak Małgorzata and Ciesielski Przemysław, “Etiopatogeneza i leczenie torbieli włosowej,” Chir. po dyplomie, 2015. J. Janiak-Kiszka and W. Kaźmierczak Katedra Klinika Otolaryngologii Onkologii, “Diagnostyka i leczenie torbieli szyi ,” Otolaryngologia, vol. 11, no. 1, pp. 13–16, 2012. “Cysts (Overview) ,” Harvard Health Publishing, 2018. [Online]. Available: [Accessed: 29-May-2020]. “Ovarian cysts: Overview,” Inst. Qual. Effic. Heal. Care (IQWiG), Mar. 2019. Postępowanie fizjoterapeutyczne w przypadku torbieli (cysty) Bakera, Praktyczna Fizjoterapia & Rehabilitacja, wrzesień 2012.

czy operacja kolana jest niebezpieczna